“(…) gangsterlerimizin aldırmazlığı da tam bu işte: deviniyle edimi en ufak oylum içinde kaynaştırmayı başaran trajik bir devini kalıntısı.” (Roland Barthes, Çağdaş Söylenler)1 Pickup on South Street (1953, Güney Caddesindeki Pikap) karmaşık bir mizah duygusuna sahiptir. Soğuk Savaş dönemini fon alarak Kızıl paranoyanın aldığı hali yankesici Skip McCoy (Richard Widmark) ...
Devamı »Hakan Bilge: “Godfather, Citizen Kane gibi Notorious da benim saplantılarımdan.”
Söyleşi: Ceyhun Korkmaz Geçen seneki söyleşimizde Truffaut üzerine bir kitap dışında ismini telaffuz etmediğiniz başka bir kitap daha yazdığınızı belirtmiştiniz ve sürpriz biçimde Aşktan da Üstün: Hitchcock Sinemasında Kişisel Bir Gezinti ile geri döndünüz. Ne kadar sürede tamamladınız? Yaklaşık bir yıl sürdü. Kitabın merkezinde benim de çok sevdiğim Notorious var. ...
Devamı »SİNE K Dergi “Western” sayısıyla çıktı
Sinema dergiciliğine yeni bir soluk getirmeyi amaçlayan SİNE K Derginin “Western” dosya konulu yeni sayısı çıktı. İki ayda bir çıkan SİNE K Derginin Ocak-Şubat tarihli 2. sayının dosya konusu “Western”. Derginin Genel Yayın Yönetmeni Olcay Bağır, editör yazısında Western filmlerinin Amerikan tarihini hem kutsadığını hem de yeniden yazdığını söyledikten sonra devam ...
Devamı »Aşktan da Üstün: Hitchcock Sinemasında Kişisel Bir Gezinti
The Birds/Kuşlar filminin açılış jeneriği kuş sesleriyle beraber ilerler. Bu jenerikte kanarya sesi yalnızca Tippi Hedren’in adı geçince duyulur. Ayrıca daha sakin gelen kuş sesleri ekranda Directed By: Alfred Hitchcock yazısı belirir belirmez bir anda saldırgan seslere dönüşür. Psycho’nun baş kadın karakterinin adı Marion Crane’dir. Crane İngilizcede vinç, turna ve ...
Devamı »Hakan Bilge’nin Yeni Kitabı “Aşktan da Üstün: Hitchcock Sinemasında Kişisel Bir Gezinti” Raflardaki Yerini Aldı
“Aşktan da Üstün: Hitchcock Sinemasında Kişisel Bir Gezinti” adlı sinema kitabı Doruk Yayınları arasından çıktı. Kitapta Notorious‘tan (1946) hareketle Hitchcock sineması detaylı bir biçimde kuşatılarak yönetmenin ele almaktan haz duyduğu temalar ve kişisel saplantıları yine kişisel bir bakışla ele alınıyor. Ayrıca gerilim sinemasının ana bileşenleri, yönetmenin teknik ustalığı ve hitchcockyen ...
Devamı »World War Z (2013, Marc Forster)
Saf ırkçı ve muhafazakâr nasihatlerle örülü World War Z (2013, Dünya Savaşı Z, Marc Forster) temelde 1950’li yıllardan beri süregelen büyük Orta Doğu projesinin Hollywoodvari kılık değiştirmiş biçimidir. İdeolojik propagandası kutsal beyaz adamın kahramanvari mitosuyla ilişkilidir. Virüsün Doğu coğrafyasından dünyanın geri kalanına yayılması tesadüf değildir. Araplar, Siyahlar ve Uzak Doğulular ...
Devamı »Noah (2014, Darren Aronofsky)
Marc Forster’ın World War Z’sini (2013, Dünya Savaşı Z) izlerken de benzer duygulara kapılmıştım: Yetenekli genç yönetmenlerin Hollywood memurlarına dönüşmelerini izlemek kadar üzücü bir şey yok. Sanırım Paul Rotha yazmıştı: “Hollywood’a gidip de körelmeyen yönetmen yok gibidir.” Sanırım doğru. Burada kastettiği Avrupa’dan Amerika’ya yerleşen sinemacılar elbette, ama fark eden bir ...
Devamı »The U.S. vs. John Lennon (2006, David Leaf, John Scheinfeld)
Richard Nixon ya da bir başkası da olabilirdi, genelde iktidar sahiplerinin paranoyak eğilimlerinin arkaplanını siyasal karizmalarını korumak ve koşut düzeyde egemenliklerini istikrarlı biçimde sürdürmek fikri oluşturuyor, denebilir. Belgeseldeki kurban ise sadece John Lennon değil, ilişki kurduğu radikal aktivistler ve Kara Panterler adıyla anılan siyahi eylemciler. Amerikan hapishaneleri için yeni kurban ...
Devamı »We Were Strangers (1949, John Huston)
John Huston’ın 1940’lı yıllarda çektiği kara filmlerden biridir We Were Strangers (1949). Huston mücadeleci, kararlı, yazgısını avcunun içine almak arzusundaki serüven ruhlu portreler çizmiştir. Sinemasını tek sözcük özetleyebilir düşüncesindeyim: mücadele. We Were Strangers da kuşkusuz böyle bir filmdir. Bu kez mücadele alanı Küba dolayları. Artık tesadüf müdür, bilinçaltından süzülüp gelen ...
Devamı »Bowling for Columbine (2002, Michael Moore) ve Charlton Heston
Amerika Ulusal Silah Birliği’nin başkanlığını yürüten, öteden beri sağcı politikacıların emrinde çalışan ve muhafazakâr söylemleriyle bilinen aktör Charlton Heston’ın sorulan sorular karşısında sıvıştığı, devekuşu gibi saklandığı bir dokümanterdir Bowling for Columbine (2002, Benim Cici Silahım, Michael Moore). 6 yaşındaki siyah bir erkek öğrencinin yine altı yaşındaki beyaz okul arkadaşını vurduğu ...
Devamı »Kuşbakışı Rio Bravo (1959, Howard Hawks)
Howard Hawks’ın filmlerindeki erkek karakterlerin cinsel belirsizliği dikkat çekicidir. Yönetmenin en ünlü western filmlerinden Rio Bravo’da (1959, Kahramanlar Şehri) kasaba şerifi John T. Chance (John Wayne) güzel ve alımlı bir kadın olan Feathers’ı (Angie Dickinson) defalarca reddeder. Niçin? Dekor, kasabayı acımasız bir çetenin tahrikkâr reisi ve onun tehditkâr kiralık haydutlarının ...
Devamı »Yeni sinema dergisi SİNE K raflarda
Türkiye yeni bir sinema dergisine merhaba diyor. SİNE K adıyla okurlarıyla bulaşacak sine-teori dergisinin ilk sayısı raflardaki yerini aldı. İki ayda bir çıkacak derginin ilk sayısının dosya konusu “Yol Filmleri”. Derginin Genel Yayın Yönetmeni Olcay Bağır, yazdığı editör yazısında Sokrates’in savunmasına atıfta bulunarak şunları söylüyor: “Sokrates savunmasında, ‘Ben Tanrı tarafından bu devlete ...
Devamı »Whiplash (2014, Damien Chazelle)
Hakiki bir jazz eseri gibi inişli çıkışlı, gelgitli bir film Whiplash (2014, Damien Chazelle). Bu açıdan biçim ve içeriğin mükemmel uyumuna örnek olarak verilebilir pekâlâ. Hikâyenin ve yan hikâyeciklerin freudyen simgesel düzen içinde okunması/alımlanması yerinde olacaktır. Simgesel düzen ile ilgili ayıkladığım bazı sahneler: Henüz ilk sahne, tedirgin olduğu her halinden ...
Devamı »Bergman’ın Adası
Marie Nyreröd’ün 2024 yılında çektiği Ingmar Bergman belgeseli. Orijinal adı: Bergman och filmen Bergman och teatern Bergman och Fårö. Üç bölümdür: Bergman ve Fårö, Bergman ve Sinema, Bergman ve Tiyatro. 2024 yapımı, İsveç televizyonu için çekilmiş, 3 saate yakın, hayli bilgilendirici bir çalışma. Bergman’ın Fårö Adası’ndaki, yalnız yaşadığı evinde, bir ...
Devamı »Kuşbakışı Burjuvazinin Gizemli Çekiciliği (1972, Luis Bunuel)
Burjuvazinin Maskesi Luis Bunuel’in sürrealist ressam Salvador Dali ile birlikte kotardığı Endülüs Köpeği (1929, Un chien andalou) ve Altın Çağ (1930, L’âge d’or) sürrealist sinemanın ataları. Böylelikle Bunuel de sinemada sürrealizmin kurucusu olarak selamlanabilir. Üstat ne acıdır ki Dali’nin, kendisini Amerikan hükümetine jurnallemesiyle kara listeye alındı ve Amerika’yı terk etmek ...
Devamı »