Direniş ve Estetiği: Le silence de la mer Jean-Pierre Melville’in kariyerinin ilk filmi Le silence de la mer (1949, Denizin Sessizliği), II. Dünya Savaşı sırasında yaşlı bir Fransız adam (bundan sonraki kısımda Amca olarak anılacaktır) ve yeğeninin, Alman General Wernervon Ebrennac’ın (Howard Vernon) geçici olarak evlerine yerleşip onlarla birlikte yaşamaya ...
Devamı »Andrzej Wajda ve Yurdun Kaybedilişi: Savaş Üçlemesi
“Bu ülkede tüm şeytani planlar tek bir noktadan doğar. O nokta Varşova’dır. Varşova, Genel Hükümet’in sınırları içinde olmasaydı, başımızdaki sorunların yüzde sekseniyle hiç karşılaşmamış olacaktık.”[i] –Alman Genel Hükümeti Valisi Hans Frank, Krakow, 14 Aralık 1943 (Bu yazı sözü edilen üç filme dair sürprizbozanlar içermektedir.) Wajda’nın kültürel geçmişi, İkinci Dünya Savaşı ...
Devamı »Gerçeğin Katli ve Ölümün Sardığı Yaralar
“Savaşa karşı barışı; baskı, şiddet ve zora karşı özgürlükleri ve demokrasiyi; hırsızlığa ve sömürüye karşı emeğin mücadelesini yaşamın her alanında yükselten, toplumsal sorumluluğumuzdan dolayı demokratik hak ve özgürlükler mücadelesi de veren DİSK, KESK, TMMOB ve TTB olarak ‘Savaşa İnat, Barış Hemen Şimdi!’ sloganıyla düzenleyeceğimiz Emek, Barış Ve Demokrasi Mitingi 10 ...
Devamı »11 Eylül’ün Meyvesi AKP
Dünyanın ve Türkiye’nin kaderini değiştiren olay 11 Eylül’dür. 11 Eylül’ün bize yansıyan sonuçlarından en önemlisi AKP hükümetidir, çünkü Afganistan’a giren ve Irak’a da girecek olan ABD işgal ordusuna TSK’nın kuzeyden yardımı gerekecekti. Koalisyon hükümeti ve Başbakan Ecevit buna uygun görülmüyor, dünya konjonktürüne uygun bir partinin iktidara gelmesi gerekiyordu. Bu nedenle ...
Devamı »Çağdaş Taht Savaşları
George R.R. Martin 20 Eylül 1948’de Bayonne, New Jersey’de doğmuş. (1) Yüz yıl önce yaşasa ya da dünyanın bir başka yerinin insanı olsa Taht Oyunları kitapları yazılıp televizyon dizisi yine yapılabilir miydi? Bilimsel gelişmelerin kişilerden bağımsız olarak er ya da geç gerçekleşeceği söylenebilir. Ama bir sanat yapıtı kişiye bağlıdır. Tekrarlanamadığı ...
Devamı »Lord of the Flies (1963, Peter Brook)
Peter Brook’un yönetmenliğini yaptığı Lord of the Flies (1963, Sineklerin Tanrısı) filmi, William Golding’in aynı isimli romanından uyarlamadır. Film konu olarak bir uçak kazasından arta kalan bir grup çocuğun adaya düşmeleri ve bu adada yaşamlarını sürdürmeleri etrafında gelişen bir dizi olay temelinde senaryolaştırılmıştır. Film insan doğasına yönelik oldukça sorgulayıcı ve ...
Devamı »Kadının Tarih Sahnesine Dönüşü ve Anaerkil Dönem Homeros’u
Bir süre önce kendimce yanıtını vermeye çalıştığım bir soru sormuştum: “Peki, kadınlar nerede?” (1) Sonra bir dönem neredeyse Troya’da yaşar oldum: “Bir süredir İlyada’yla yatıp İlyada’yla kalkıyorum. Geçmişin gizemlerine açılan büyülü bir kapı, bugünü anlamanın şaşırtıcı bir yolu gibi yaşamıma girdi.” (2) Bir savaşı anlatmasına karşın İlyada, o dönemdeki yaşamla ...
Devamı »Robin Wood – Faşizm ve Sinema
Bizzat insanın tehdit ettiği bir dünyada, en açık ve yakın tehlike faşizmin yeniden dirilmesi olasılığıdır (zaman zaman bir olasılık olarak görünmesi bile korkutucudur). Günümüzde Neo-Nazilerin çoğalması yalnızca yüzeysel bir belirtidir. Hatta sağ ideolojinin liberal biçimlerinin çoğu açıktan ya da gizli olarak faşist potansiyel oluştururlar ve çoğunlukla ahlak ve aile değerleri ...
Devamı »Sinemada ‘Savaşın Çocukları’
Bu yazıda, sinemada savaş ve çocukluk düzlemini kalkış merkezi yaparak, çok fazla detaya girmeden ve genel özelliklerden hareketle bu filmlerdeki savaş psikopatolojisi ve çocukluk travmalarına odaklanacağız… Sinemanın, konuşmaya başladığından itibaren masumluğunu yitirdiğine dair ilginç ve tartışmaya açık bir tez vardır. Sesli filmi kabul etmeyen Amerikalı öncü-maestro David W. Griffith, ki ...
Devamı »The 49th Parallel (1941, Michael Powell & Emeric Pressburger)
“Savaş bütün kötülüklerin ve ahlaksal bozulmanın kaynağıdır.” Immanuel Kant “Savaş, büyük öneme haizdir, bu yolla insanların ahlaksal sağlıkları korunur… Ulusların bozulması “sürekli barış” sonucudur.” G.W.F. Hegel “Savaşa yöneticiler değil, halk karar verir.” Immanuel Kant “Yalnızca Monark silahlı güçlere emir verir, savaş ve barış yapar, her türlü anlaşmaya varır ve dış ...
Devamı »Alenen Sizi Askerlikten Soğutmak İstiyorum
Alenen askerlikten soğutmak istiyorum sizleri, hepinizi, yani tüm dünya halklarının yoksul çocuklarını. Ölmeyin, öldürmeyin istiyorum, silah şirketlerinin kâr hırsı ve birilerinin erk mücadelesi yüzünden. Savaşıp insanlıktan çıkmayın istiyorum hiçbiriniz. Ölmek ve öldürmek üzere emre amade birer robot olmayın istiyorum. Siyasal erklerin başına çöreklenenler, size birer istatistiksel rakam gibi bakmasınlar istiyorum, ...
Devamı »Guantanamo Yolu & Amerikan Emperyalizmi
Dokümanter ve sinema filminin stilizasyon ve teknik araçları Michael Winterbottom’ın şimdiye kadar çektiği iki politik filmi de kuşatıyor. Bu filmler yapım sırasına göre, 2024 yılında Berlin Film Festivali’nde büyük ödül Altın Ayı’yı kazanan In This World (Bu Dünyada) ve yine aynı festivalde Winterbottom’a En iyi Yönetmen Ödülü’nü de kazandıran The ...
Devamı »Pan’ın Labirenti
Guillermo del Toro’nun El Laberinto del fauno’su (2006; Pan’ın Labirenti) karanlık imgeleri ve sürreal atmosferiyle İspanya’da 1937’den sonra dar bir alana sıkışan çatışmaları fon alıyor. Bu daha çok bir gerilla savaşı, bir yıpratma savaşı. Çocuk kahraman Ofelia’nın (Ivana Baquero) bilinçaltı silme sivil savaşla dolu gerçek dünyadan nasıl paralel evrenlere, Pan’ın ...
Devamı »Bin Muhteşem Güneş
Hem sıkmayan hem de edebi açıdan doyuran çağdaş yazar bulmak epey zor bugünlerde. Khaled Hosseini ile tanışmak bu yönden büyük bir zevk oldu benim için. Afganistan gibi epey uzak ve her yönüyle mistik bir ülkede kök salmış, Amerika Birleşik Devletler’inde serpilmiş bir yazar Khaled. Yazdıklarıyla biz uzak insanları, kendi ülkesinde ...
Devamı »Livius’un Roma Tarihi, Efsaneler, Mitler ve Kurtlar Vadisi
İsa kendi halkı tarafından çarmıha gerileceğini ve ölümünden iki yüzyıl sonrasında öğretisinin Roma topraklarında kök salacağını tahmin etmiş miydi bilinmez; ancak Roma MS. dördüncü yüzyılda Hıristiyanlığı kabullenmek zorunda kaldı. Yurtseverliğe dayalı ve eski pagan kültlerinden oluşan ve esasında karmaşık bir din ile yaşayan Roma’da Hıristiyanlığın nasıl olur da bu denli ...
Devamı »