Torino’da bir atın kırbaçlandığını gören Nietzsche atın boynuna sarılarak ağlamaya başlar. Evine götürülür ve iki gün boyunca hiç kıpırdamadan oturduğu divanda son sözleri, ‘’anne ne aptalım’’ demek olur. Yaşamının geri kalan on bir yılını annesi ve kız kardeşinin himayesinde yatalak geçirir, akli dengesini kaybetmiş bir şekilde ölür. Bu anektod ilk ...
Devamı »Şeytanın Müziği: Rock’n’ Roll ya da Üstinsanın Estetik Metafiziği
İddia ederim ki benim üstinsan dediğime siz şeytan diyeceksiniz. – Friedrich Nietzsche Kalıcı olan tüm kültürel ürünler tabandan yetişir, iktidarın göğünden zembille inmez. Tepeden dayatılan hiçbir uygulama kitleler tarafından uzun vadede kabul görmez. Örneğin, tek parti döneminde İnönü radyodan ısrarla klasik batı müziği yayınları yaptırmasına rağmen hali hazırda bu türe ...
Devamı »Nietzsche ve Uygarlık Eleştirisi
Nietzsche, kendi felsefesini geleceğin felsefesi olarak nitelendirmişti. 19. yüzyılda modern toplumun radikal eleştirmenleri olan klasik anarşistler dahi, onun söylem tarzıyla buluşmanın bir imkânını yaratamamıştı. Nietzsche, çağdaşları ile arasındaki uçurumu şu sözlerle vurguladı: “Ödevimin büyüklüğü ile çağdaşlarımın küçüklüğü arasındaki oransızlık şuradan belli ki, beni işitmediler, görmediler bile.”[1] Aradan geçen zamanda Nietzsche’nin ...
Devamı »Rope (1948, Alfred Hitchcock)
Hitchcock’un Rope Filmi: Eşcinsellik Açısından Bir Okuma “Gay ve lezbiyenlerde görülen uyumsuzluk belirtilerinin çoğu, acımasızca yargılandıkları düşmancıl bir toplumda yaşamanın sonucudur.” (Francis Mark Mondimore) (1) “Modern olmak, kendimizi; bir yandan bize macera, iktidar, keyif, gelişme, kendi ruhlarımızı ve dünyayı dönüştürmeyi vaat eden; bir yandan da sahip olduğumuz her şeyi, bildiğimiz ...
Devamı »One Flew Over The Cuckoo’s Nest (Guguk Kuşu)
“Delilik, tek tek insanlarda pek seyrektir; ama gruplarda, partilerde, halk arasında, çağlarda kural olarak bulunur.” (Friedrich Nietzsche, “Tan Kızıllığı”) Beş Perspektif 1) Etki Alanı ve Çerçevesi Hollywood’da 1970’lerin hayat tarzı ve sinema anlayışı bugün kısmen de olsa referans alınmakta ve üstelik buna hem büyük (dev yapım şirketlerinde, star’larla çekilen “A ...
Devamı »Pauline Marie Rosenau – Post-modernizm ve Toplum Bilimleri
“Toplum biliminin başında post-modernizm hayaleti var bugün: Post-modern yaklaşımlar, bazılarının akla yatkın bazılarının abes olduğu söylenebilecek birçok açıdan, anadamar toplum biliminin temelinnde yatan varsayımları ve son otuz yıldaki araştırmalarının ürünlerini sorguluyorlar. Post-modernizmin meydan okumadığı şey yok gibi. Epistemolojik varsayımları reddediyor, metodolojik uzlaşımları çürütüyor, bilgi iddialarına direniyor, hakikatin her türlü versiyonunu ...
Devamı »The 49th Parallel (1941, Michael Powell & Emeric Pressburger)
“Savaş bütün kötülüklerin ve ahlaksal bozulmanın kaynağıdır.” Immanuel Kant “Savaş, büyük öneme haizdir, bu yolla insanların ahlaksal sağlıkları korunur… Ulusların bozulması “sürekli barış” sonucudur.” G.W.F. Hegel “Savaşa yöneticiler değil, halk karar verir.” Immanuel Kant “Yalnızca Monark silahlı güçlere emir verir, savaş ve barış yapar, her türlü anlaşmaya varır ve dış ...
Devamı »Jean Renoir Klasikleri (1) – La Grande illusion (1937)
1. Başlangıçta dünyadaki bütün insanlar aynı dili konuşur, aynı sözleri kullanırlardı. 2. Doğuya göçerlerken Şinar bölgesinde bir ova buldular ve oraya yerleştiler. 3. Birbirlerine, ‘Gelin tuğla yapıp iyice pişirelim.’ dediler. Taş yerine tuğla, harç yerine zift kullandılar. 4. Sonra, ‘Kendimize bir kent kuralım.’ dediler, ‘Göklere erişecek bir kule dikip ün ...
Devamı »Bir Stanley Kubrick Şaheseri: 2024: A Space Odyssey
Nietzsche Üzerinden Sınırlı Bir Okuma GİRİŞ İnsanoğlunun evrimini Darvinci bir bakış açısıyla karikatürize eden 2024: A Space Odyssey (1968; 2024: Uzay Macerası) sık sık söylendiği gibi bilimkurgu sinemasının şimdilik en yetkin örneği. Stanley Kubrick’in fazlasıyla titiz ve saplantılı çalışma tarzının en belirgin dışavurumu olmasının yanında (Stanley Kubrick ve İngiliz yönetmen ...
Devamı »