İkonlar & Portreler

Acının saçlarını taramayan insan yoktur. Ya da kaybettiklerinin arkasından gözyaşı dökmeyen… Doğumla başlayan insan ömrü ölümle bitiyor. Sonsuz bir sessizliği yüreğinde duyumsamak ne tür bir acıdır ben bilirim. Sevdiğin insana bir daha sarılamamak, onunla sohbet edememek… Kaybettiğinde anlıyor insan güncel yaşamın angaryası içinde farkına varamadığı kıymetli anları/ anıları… Bir kavganın ...

Marie Nyreröd’ün 2024 yılında çektiği Ingmar Bergman belgeseli. Orijinal adı: Bergman och filmen Bergman och teatern Bergman och Fårö. Üç bölümdür: Bergman ve Fårö, Bergman ve Sinema, Bergman ve Tiyatro. 2024 yapımı, İsveç televizyonu için çekilmiş, 3 saate yakın, hayli bilgilendirici bir çalışma. Bergman’ın Fårö Adası’ndaki, yalnız yaşadığı evinde, bir ...

Tarık Akan, 66 yaşında yaşama veda etti… Seni seviyoruz güzel insan…

Fransa’nın son büyük aşk hikâyesi, 1998 güzünde Jean Marais’nin ölümüyle sona erdi. Marais, iyi bir oyuncu ve gerçek bir savaş kahramanıydı. Ama insanlar onu 1963 yılında ölen Jean Cocteau’nun “eşi” olarak adlandırdıklarında, buna hiç aldırmadı, hatta böyle çağrılmayı yeğliyor gibiydi. “Bugün bile,” diyordu Marais son söyleşisinde, “onun hakkında hâlâ aynı ...

Eleştirmenleri ikiye bölen yönetmenlerdendir Samuel Fuller. Ben sevenlerdenim. Maestronun filmleri temelde düşman bir dünyadaki tehlikelere açık anti-kahramanları betimler. Şiddet ya da kaba kuvvetin kaçınılmazlığı sinemasının en belirleyici ögesidir. Ünlü oyuncularla da hiç tanınmamış amatörlerle de çalışmış, filmlerinin senaryolarını da kaleme almıştır. Gazetecilikten geldiği için çarçabuk film senaryosu kotarmada üstüne yoktur. ...

İsveç asıllı Amerikalı aktris Greta Louisa Gustafsson (Greta Garbo) için Hollywood’un karyatidlerinden dersek yanlış olmaz, zira kendisi en önemli beyaz perde efsaneleri listesinde Rita Haywort, Katharine Hepburn gibi starlarla beraber ilk beşte. Bu yıl 111. doğum yılı olan Garbo’nun (1905-1990) sessiz sinemayla başladığı kariyerini çok erken yaşta noktalamasıyla beraber ölümüne ...

Hollywood’daki mevcut star sistemi anlayışı bünyesinde barındırdığı yetenekleri standart rol kalıplarına sürüklediği için sıklıkla eleştirilmiştir. Elbette bu janr sineması kavramından ayrı düşünülemezdi. Neresinden bakılırsa bakılsın, Stroheim’ın “sosis fabrikası” tabiri Hollywood’un bir örnek ve serial üretim mantalitesine dönük alaycı ama trajik bir vurgulamadır. Yine de “sosis fabrikası”nın büyük şöhretlerinden birçoğunun salt ...

Yılmaz Güney, kariyerinin başından itibaren ‘yalnız adam mitosu’nun altını çizmiştir. Sadistik gangster filmlerinden (Yılmaz Atadeniz’in çektiği Çirkin Kral Affetmez ya da Güney Ölüm Saçıyor; kendi yönettiği Canlı Hedef, At Avrat Silah; Mehmet Aslan’ın Çifte Tabancalı Kabadayı’sı) üst düzey gangster filmlerine (kendi yönettiği Umutsuzlar ya da Lütfi Akad’ın Kurbanlık Katil’i), Anadolu ...

Dheeraj Akolkar’ın 2024’de çektiği bir belgesel: Liv & Ingmar. Güzeller güzeli Rita Hayworth, eşi Orson Welles’ten boşandıktan sonra, “Anladım ki bir dâhiyle yaşamak zormuş,” minvalinde bir şey söylemiş. Aynı şey Liv Ullmann (d. 1938) ile Ingmar Bergman (1918-2007) için de söylenebilir. Bergman’ın tansiyonu yüksek yapıtlarındaki gelgitli kadın-erkek ilişkileri gibi inişli ...

“İnsanların kendileriyle ilgili konularda tam bir dürüstlük içinde olmamalarına karşın, kendilerini başka insanların yerine koydukları zaman gerçekten kaçmaları çok daha zordur. İşte o zaman kendilerini bir şey eklemeden ya da çıkarmadan anlatırlar.” | Akira Kurosawa “Sanat bir iletişim yöntemi değil, ölüme karşı bir dirençtir.” | Akira Kurosawa 1951 Venedik Film ...

Düşündüğüm zaman çocukluğumdan hatırladığım en eski zaman karesi bir filme ait. Film 1988 yapımı Beetlejuice, yani bizdeki çevirisiyle Beter Böcek. Tüm dünya için Tim Burton’ın ayak sesleri niteliğindeki film, yönetmenin filmi onun oyunculuğuna bıraktım diyebileceği kadar sağlam bir başrolle tanıştırdı bizleri;  Micheal Keaton. Seksenlerin sulu komedi dizilerinden ve ilk filmi ...

Bir belgeselden beklediğimiz şey olabildiğince farklı, değişik bilgiler aktararak bizi aydınlatması, önümüzde yeni ufuklar açmasıdır. İlgili sanatçı veya kişi hakkında bize hiç duymadığımız argümanlar aktararak bizi zenginleştirmesidir. Peki, bu belgesel bunu başarabilmiş, diyebilir miyiz? Bence hayır. The Beatles’ın dağılması olayından tutun da Uzak Doğu kültlerine karşı tutumlarına dek epey geçiştirilmiş ...

“Gerilim yaratmanın her zaman kullanılan biçiminde izleyicinin olan bitenin son derece mükemmel biçimde farkında olması gereklidir. Aksi takdirde gerilim oluşmaz. Benim düşünceme göre esrarengiz şeyler pek gerilim yaratmazlar. Örneğin ‘kim yaptı’ (whodunit) adı verilen filmlerde gerilim unsuru değil, entelektüel bir bilmece vardır. Bunlar, duygusallıktan uzak bir tür merak öğesi içerirler. ...

Gözünüzde canlanıyor mu? Şarlo 21. yüzyılda. Türkiye’ye geliyor. Bağlamanın yitirilen büyük bir ustasına gösterilen alışılmadık ilgiyi görüyor. Bu alçakgönüllü adamın niçin bu kadar sevildiğini anlamaya çalışıyor. Eline bir bağlama alıyor. Tellerini şöyle bir tıngırdatıyor. Çıkan sesle irkiliyor. Sonra bir daha dokunuyor. Yüzü ezgiler gibi yumuşuyor. Gözlerinde sevgi okunuyor. Sevdikçe daha ...

Federico Fellini: “Çok büyük bir gösteri adamı.” Satyajit Ray: “En önemsiz yapıtları bile insanı şaşkınlıktan alt üst eden bir teknik ustalık örneği.” Steven Spielberg: “Kurosawa filmlerinin bana, güzelliği, yaşam mücadelesini, yaşama sevgisini, yeniden doğuşu, öğrenilen dersleri, ihaneti, görsel metaforları, aksiyonu, enginliği, destansı anlatımı, ince ayrıntıları, rüyaları, kabusları, çocukları, bilgeliği, kaderi ...