İddia ederim ki benim üstinsan dediğime siz şeytan diyeceksiniz. – Friedrich Nietzsche Kalıcı olan tüm kültürel ürünler tabandan yetişir, iktidarın göğünden zembille inmez. Tepeden dayatılan hiçbir uygulama kitleler tarafından uzun vadede kabul görmez. Örneğin, tek parti döneminde İnönü radyodan ısrarla klasik batı müziği yayınları yaptırmasına rağmen hali hazırda bu türe ...
Devamı »Aydınlanmanın Eşiğinde Karanlığı Yaşayan Bir Şair ve Dehşet Tiyatrosu
“Corneille gökyüzünü, Racine yeryüzünü almıştı. Geriye yalnızca cehennem kalıyordu, hiç düşünmeden atladım içine.” —Prosper Jolyot de Crébillon XVIII. yüzyıl denince ilk akla gelenler Voltaire, Rousseau ve Diderot gibi Aydınlanma Çağı filozoflarıdır. Sanatı ve felsefeyi kullanarak eski aristokratik rejime savaş açan ve burjuva temelli daha adil bir gelecek ideali uğruna mücadele ...
Devamı »Varolmanın Medeni Hâli: Orfeus
Silvestris homines sacer interpresque deorum caedibus et victu foedo deterruit Orpheus, dictus ob hoc lenire tigris rabidosque leones. -Ars Poetica, Horatius İnsanın hâlâ ormanlarda yaşadığı dönemde, Orfeus, tanrıların kutsal elçisi, kan dökücülükten ve zalim uygulamalardan uzaklaştırdı insanı, bundan dolayı söylenir, kuduz aslan ve kaplanları bile evcilleştirdiği.[1] Tarım ve savaşla meşgul ...
Devamı »Stendhal’de Romantik Estetik
Stendhal’in “Racine ve Shakespeare” eserinin Paradigma Yayıncılık’tan çıkan çevirisine yazdığım önsözden… Aşağıdaki satırlarda on dokuzuncu yüzyıl Fransız romancısı H.B. Stendhal’in 1823 tarihli “Racine et Shakespeare I” metninin ilk üç bölümünü ilk defa Türkçe’ye çevrilmiş olarak okuyacaksınız. Çeviriye geçmeden önce metnin tarihi önemi hakkında kısa bir giriş yapmak istiyorum. Fransız tiyatrosu ...
Devamı »Özgecan Cinayeti Üzerine: Whodunit?
Agatha Christie romanlarını hepimiz biliriz. Kitabın başında bir cinayet sahnesi tasvir edilir ve takip eden sayfalarda katilin kim olduğunu bulmaya çalışırız. Bu süreçte yazar, okuyucuyu bilinçli bir şekilde yanıltarak defalarca yanlış tahminlerde bulunmasını sağlar ki öykünün sonunda gerçek katilin kimliğini ifşa ettiğinde şaşkınlık içinde kalalım. Gündemin nefret söylemleriyle çalkalanmasına ve ...
Devamı »Kötülüğün Yüceltilmesi ya da Şehvet İyidir
“HAXAN: ÇAĞLAR BOYUNCA CADILIK” Antik Yunan düşüncesinin başlangıcında varoluşun neden ve nasıllarını açıklayan temel kodlar sistemi genelde mitoloji, özelde Homeros’un epik şiirleridir. Varoluşun yapısına dair cevapları Olympos dağında aramaktan vazgeçip, kavrama çabasını ilk defa gündelik hayatın somut gerçeklerine yöneltenler Sokrat öncesi doğa düşünürleri olmuştur. Thales varlığı oluşturan özü su olarak ...
Devamı »Charlie Hebdo Olayı Üzerine: Sanat Daima Zayıfın Yanında mıdır?
PARCE QUE LE CRAYON SERA TOUJOURS AU DESSUS DE LA BARBARIE… (Çünkü kalem daima barbarlıktan üstün olacak…) Charlie Hebdo dergisinin internet sitesine girdiğinizde karşınıza yukarıdaki ifade çıkıyor. Kendilerini sol kanada ait tanımlayan derginin çizimlerine göz attığınızda gerçekten de sağ kanadı eleştiren, dinleri, homofobiyi, ayrımcılığı en acı biçimde yeren görsellerle karşılaşıyorsunuz. ...
Devamı »Günlerin Köpüğü: Bir Putkırıcının Estetiği
Bu metin büyük ölçüde İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Fransız Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Araş. Gör. Dr. H. Necmi Öztürk’ün 2024 güz döneminde verdiği Edebiyat ve Sinema dersinde tuttuğum notlardan faydalanarak hazırlanmıştır. Düşün dünyama katkılarından dolayı kendisine teşekkürü borç bilirim. Ne on dokuzuncu yüzyılın modern bilimden beslenen realist estetiğini ne ...
Devamı »Coeurs (2006, Alain Resnais)
Modern Mekânlarda Hüzünlü Bir Masal İnternetten kolayca sinopsis bulunabileceği için öykü üzerine hiçbir şey söylemeden doğrudan metne geçeceğim. Filmi üç kategoride inceleyeceğiz: 1) Sinematografik Dil 2) Mecazi Dil 3) Karakter Analizi Öncelikle modern kelimesinin anlamıyla başlamak istiyorum. Tarihin farklı dönemlerinde farklı anlamlar kazanmış olan bu ifade günümüzde çoğunluk tarafından “çağdaş” ...
Devamı »Hollywood Sinemasında Özgürlük ya da Tanrıların İçkisi Ambrosia
İnsanoğlunun En Büyük Özlemi: Özgürlük! İster yaratılmış ister evrilmiş olsun, dünya kurulduğundan bu yana insanın tüm eylemlerinin altında yatan en derin, en güçlü motiftir özgürlük arzusu. Bu uğurda nice savaşlar verilmiş, tarih sahnesi hem toplumsal hem bireysel ölçekte sayısız özgürlük mücadelesine tanık olmuştur. Firavunlar, din adamları, yozlaşmış zengin senatörler, imparatorlar, ...
Devamı »Yunan Tragedyasının Modernizasyonu: Scarface
Hamartia Hamartia (Telaffuz: Amartia / Hamartia / Hamarşia) Yunanca bir kelimedir ve antik tragedyada karakterin yıkımına sebep olan ölümcül hata ya da kusur (Tragic Flaw) anlamına gelir. Aristo’nun Poetika’sı başta olmak üzere anlatıyla ilgilenen birçok temel eserde bu anlamda kullanılmaktadır. Ödipus’un zekâsı, kibri ve hakikati keşfetme arzusu, Phaedra’nın yasak aşkı, ...
Devamı »Le temps du loup (2003, Michael Haneke)
Cehennem ya da Baba Figürünün Ölümü “Cehennemde baba yoktur!” Bana soracak olursanız Haneke’nin “Kurdun Günü” adlı eserinin en can alıcı özeti ancak bu şekilde yapılabilir. Temelde bir doğal afet filmi olsa da benzerlerinden farklı olarak, vuku bulan felaketin gerilim dolu işleyişiyle ilgilenmek yerine, büyük bir felakete maruz kalan insanların birbirleriyle ...
Devamı »SanatLog - Criterion Film Okumaları
Aşağıda, Criterion Collection’dan çıkan kimi filmlerin analizlerinin yer aldığı linkler var. Kolayca bulunabilip okunsun diye bir araya getirdik. Ayrıca Roland Barthes’ın iki kritiğini de meraklısı için ekledik. Yazarların isimlerine göre alfabetik olarak linkledik. Film okumaları devam ettikçe sayfa da güncellenmeye devam edecektir. İyi okumalar. Not: Bu sayfa, SanatLog’u sosyal medyada ...
Devamı »