Batı Edebiyatının Önemli Şair ve Yazarları
5 Şubat 2024 Yazan: Editör
Kategori: Edebiyat, Sanat, Ustalara Saygı
SanatLog.com için hazırlayan: Osman Akyol
İletişim: osmanakyol72@hotmail.com
YAZAR |
YAŞADIĞI DÖNEM |
UYRUĞU |
EDEBİYATA KATKISI |
Aristophanes (Aristofanes) |
M.Ö. 456-386 |
Eski Yunanlı |
Eşek Arıları adlı komedyasıyla ünlü oyun yazarı |
Aiskhylos (Asiklos) |
M.Ö. 525-456 |
Antik Yunanlı |
Zincire Vurulmuş Prometheus (Promete), Persler, Yalvaran Kızlar, Agamemnon gibi tragedyalarıyla ünlü oyun yazarı |
Aisopos (Ezop) |
M.Ö. 6. yüzyıl |
Eski Yunanlı |
Fabl denen hayvan masallarıyla ünlü masal derleyicisi. Masallarını Ezop Masalları adlı kitabında topladı |
Aristoteles |
M.Ö. 384-322 |
Antik Yunanlı |
Organon (Alet) ve Poetika (Şiir Sanatı) gibi kitaplarıyla ünlü filozof |
Alphonse Daudet (Alfons Dode) |
1840-1897 |
Fransız |
Natüralist yazar |
Arthur Rimbaud (Artur Rimbo) |
1854-1891 |
Fransız |
Sembolist şair |
Andre Gide (Andre Jid) |
1869-1951 |
Fransız |
Hümanist yazar |
Agatha Christie (Agata Kristi) |
1890-1976 |
İngiliz |
Dedektif romanlarıyla ünlü yazar |
Alexandre Dumas (Aleksandr Düma) |
1802-1870 |
Fransız |
Üç Silahşörler ve Monte Kristo Kontu gibi tarihi romanlarıyla ünlü romantik yazar |
Alain (Alen) |
1868-1951 |
Fransız |
Deneme yazarı |
Aleksandr Puşkin |
1799-1837 |
Rus |
Modern Rus edebiyatının kurucusu sayılan, Yüzbaşının Kızı romanıyla ünlü romantik yazar |
Anton Çehov |
1860-1904 |
Rus |
Martı, Vanya Dayı, Vişne Bahçesi gibi oyunlarıyla ünlü, aynı zamanda modern kısa öykücülüğün kurucusu sayılan, Rus gerçekçi oyun yazarı |
Alphonse de Lamartine (Alfons dö Lamartin) |
1790-1869 |
Fransız |
Şairane Duyuşlar ve Graziella adlı şiirleriyle ünlü şair |
Arthur Schopenhauer (Artur Şopenhaver) |
1788-1860 |
Alman |
İmmanuel Kant (İmanuel Kant)’ın öğrencisi olan Alman filozof |
Albert Camus (Alber Kamü) |
1913-1960 |
Fransız |
Nobel Edebiyat Ödülü sahibi varoluşçu yazar |
Antonio Gramsci (Antonyo Gramski) |
1891-1937 |
İtalyan |
İtalyan Komünist Partisi’nin kurucu üyesi olan düşünür, siyasetçi ve Marksist kuramcı. Hegemonya, sivil toplum, altyapı-üstyapı ilişkileri ve toplumda aydınların işlevi gibi konularda Marksist literatüre katkı yapmıştır. |
Alfred de Vigny (Alfred dö Vinyi) |
1797-1863 |
Fransız |
Şiirlerinde karamsar düşünceler hakim olan romantizmin öncülerinden Fransız şair, oyun ve roman yazarı |
Alfred de Musset (Alfred dö Müsse) |
1810-1857 |
Fransız |
Fransız romantik şair ve oyun yazarı |
Andre Breton (Andre Bröton) |
1896-1966 |
Fransız |
Psikolojik çözümlemeler içeren gerçeküstücülük edebiyat akımının kurucusu |
Arnold Bennett (Arnold Benet) |
1867-1931 |
İngiliz |
İngiliz roman yazarı |
Arthur Rimbaud (Artur Rimbo) |
1854-1891 |
Fransız |
Sembolist şair |
Arthur Miller (Artur Milır) |
1915-2005 |
Amerikalı |
ABD’li oyun yazarı |
Bertolt Brecht (Bertold Breht) |
1898-1956 |
Alman |
Kendini komünist olarak tanımlayan ve epik (diyalektik) tiyatronun kurucusu sayılan Alman şair ve oyun yazarı |
Bernard Shaw (Bernard Şov) |
1856-1950 |
İrlandalı |
Kadın haklarının koyu bir savunucusu olup aynı zamanda örgün eğitime karşı olan, Pygmalion (Pigmalyon) adlı oyunuyla ünlü sosyalist oyun yazarı |
Ben Jonson (Ben Conson) |
1572-1637 |
İngiliz |
İngiliz tiyatrocu |
Charles Dickens (Çarls Dikıns) |
1812-1870 |
İngiliz |
Oliver Twist (Olivır Tivist), Bay Pickwick (Pikvik)’in Serüvenleri ve David Copperfield (Deyvid Kapırfiyıld) gibi romanlarıyla ünlü gerçekçi roman yazarı |
Cicero (Çiçereo) |
M.Ö. 106-43 |
Latin (Romalı) |
Söylevleriyle ünlü hatip |
Charles Baudelaire (Şarl Bodler) |
1821-1867 |
Fransız |
Elem Çiçekleri şiiriyle ünlü sembolist şair |
Chateaubriand (Şatobriyan) |
1790-1869 |
Fransız |
Romantizm akımının öncülerinden Fransız yazar |
Charles Bukowski (Çarls Bukovski) |
1920-1994 |
Amerikalı |
Eserlerinde genellikle alkolikler, fahişeler ve depresyondakiler gibi marjinal yaşayan insanları anlatan şair, öykücü ve romancı. Kült olmuş kitapları arasında “Kadınlar” ve “Pis Moruğun Notları” gibi öykü kitapları sayılabilir. |
Demosthenes (Demostenes) |
M.Ö. 384-322 |
Antik Yunanlı |
Nutuklarıyla (söylevleriyle) ünlü Yunanlı düşünür |
Daniel Defoe (Denyıl Defo) |
1660-1731 |
İngiliz |
Robinson Crusoe (Robinson Kruzo) adlı romanıyla ünlü gerçekçi yazar |
Dante Alighieri (Dante Aligiyeri) |
1265-1321 |
İtalyan |
Yapay destan İlahi Komedya’nın yazarı ve aynı zamanda Rönesans’ın fikir babası İtalyan şair ve politikacı |
Dale Carnegie (Deyl Karnec/gi) |
1888-1955 |
Amerikalı |
“Dost Kazanma ve İnsanları Etkileme Sanatı” ve “Üzüntüyü Bırak Yaşamaya Bak” gibi kitapları bir dönem peynir ekmek gibi satılan yazar, hatip, kişisel girişimci ve kişiler arası iletişim uzmanı |
Denis Diderot (Dönis Didero) |
1713-1784 |
Fransız |
Aydınlanma Çağı’nda bir tür kaldıraç görevi yapan Ansiklopedi dergisinin baş editörü |
Euripides (Evripides) |
M.Ö. 480-406 |
Antik Yunanlı |
İphigenia (İfijenya), Helen, Alkestis, Elektra, Herakles (Herkül) gibi tragedyalarıyla ünlü trajedi şairi |
Emile Zola (Emil Zola) |
1840-1902 |
Fransız |
Natüralizmin kurucusu sayılan; Meyhane, Germinal, Nana, Toprak gibi romanlarıyla ünlü yazar Not: Germinal mutlaka okunmalı |
Ernest Hemingway (Örnıst Hemingvey) |
1899-1961
|
Amerikalı |
Çanlar Kimin İçin Çalıyor, İhtiyar Adam ve Deniz, Silahlara Veda gibi romanlarıyla ünlü gerçekçi yazar |
Erich Maria Remarque (Erih Maria Remark) |
1898-1970 |
Alman asıllı Amerikalı |
Naziler tarafından romanları yakılmış, Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok adlı romanıyla ünlü Alman romancı. |
Edgar Allen Poe (Edgır Elın Po) |
1809-1849 |
Amerikalı |
Morg Sokağı Cinayeti adlı öyküsü ve Annabel Lee (Anabel Li) şiiriyle ünlü sembolist şair ve yazar |
Erich von Daniken (Erik fon Daniken) |
1935-…. /td |
İsviçreli |
Tanrıların Arabaları adlı New Age türdeki kitabıyla meşhur araştırmacı yazar |
Eugene O’Neill (Öjen Oneyl) |
1888-1953 |
Amerikalı |
Klasik üslup ve teknikle yazdığı Matem Elektra’ya Yakışır adlı oyunuyla bilinen Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Amerikalı oyun yazarı |
Edmond Rostantd (Edmon Rotsan) |
1868-1918 |
Fransız |
Cyrano de Bergerac (Sirano dö Berjerak) isimli oyunuyla bilinen romantik şair ve tiyatrocu |
Ezra Pound (Ezra Paund) |
1885-1972 |
Amerikalı |
İmgeci şiir akımının kurucu Amerikalı şair |
Edmund Spenser (Edmın Spensır) |
1552-1599 |
İngiliz |
Ortaçağ modasına uygun olarak romantik ve destansı şiirler yazan İngiliz şair |
Francis Bacon (Frensıs Beykın) |
1561-1626 |
İngiliz |
Geliştirdiği tümevarım yöntemiyle mantığa katkı yapmış ekspresyonist yazar |
Friedrich Schiller (Fridrih Şiller) |
1759-1805 |
Alman |
Wilhelm Tell (Vilhelm Tel), Don Carlos (Don Karlos) gibi oyunlarıyla ünlü oyun yazarı ve didaktik şair |
Friedrich Hebbel (Fridrih Ebel) |
1813-1863 |
Alman |
Modern tiyatronun kurucusu olan Alman oyun yazarı |
Francesco Petrarca (Françesko Petrarka) |
1304-1374 |
İtalyan |
Soneleriyle ünlü Rönesans dönemi hümanist şairi |
Fyodor Dostoyevski |
1821-1881 |
Rus |
Bir başyapıt olan “Suç ve Ceza” romanı yanında Karamazof Kardeşler ve Budala gibi romanlarıyla da ünlü olan gerçekçi Rus yazar |
Franz Kafka (Franz Kafka) |
1883-1924 |
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu (Çek Cumhuriyeti) |
Alaycı karamsarlığıyla ünlü Yahudi asıllı yazar |
François Coppee (Fransuva Kope) |
1842-1908 |
Fransız |
Türk şair Tevfik Fikret’i etkilemiş parnasyen (gerçekçi) şair |
Friedrich Nietzsche (Frederik Niçe) |
1844-1900 |
Alman |
Böyle Buyurdu Zerdüşt kitabıyla ünlü, “üstün insan” fikrinin savunucusu varoluşçu Alman filozof. Psikanalizde kullanılan “bilinçaltı” kavramından ilk söz eden kişi olarak Sigmund Freud (Sigmund Froyd)’u etkilemiştir. Ateizme inanan ve “tanrı öldü!” aforizmasıyla ünlü yazar. Deccal adlı eserinde Hristiyanlığı eleştirmiş ve kendisinin “deccal” olduğunu savunmuştur. |
François de Malherbe (Fransuva dö Malerb) |
1555-1628 |
Fransız |
Tipik 17. yüzyıl Fransız şairi |
François Rabelais (Fransuva Rable) |
1494-1553 |
Fransız |
Rönesans dönemi Fransa’sının ünlü kurgu yazarı |
François Fenelon (Fransuva Fenelon) |
1651-1715 |
Fransız |
Edebiyatımızdaki “ilk çeviri roman” ünvanına sahip Telemaque (Telemak) adlı romanın yazarı |
Federico Garcia Lorca (Federiko Garsiya Lorka) |
1899-1936 |
İspanyol |
İspanya iç savaşında milliyetçiler tarafından öldürülmüş şair ve oyun yazarı |
Gustave Flaubert (Güstav Flober) |
1821-1880 |
Fransız |
Madam Bovary (Madam Bovari) romanıyla ünlü gerçekçi roman yazarı |
Giovanni Boccacio (Covanni Bokkaçyo) |
1313-1375 |
İtalyan |
Decameron (Dekameron) adlı Dünya edebiyatında ilk öykü sayılan yapıtın yazarı olan Rönesans dönemi hümanist yazar |
Grimm (Grim) Kardeşler: Jacob (Yakop), Wilhelm (Vilhelm) |
Jacob (1787-1865), Wilhelm (1786-1859) |
Alman kardeşler |
Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler, Bremen Mızıkacıları, Çizmeli Kedi ve Kül Kedisi gibi pek çok masalın derleyicisi |
Gustave Apolinaire (Güstav Apoliner) |
1830-1918 |
Fransız |
Fransız şair |
Goncourt (Gonkur) Kardeşler: Edmond (Edmond), Jules (Jul) |
Edmond (1822-1896), Jules (1830-1870) |
Fransız |
Doğal (natüralist) romancı kardeşler |
Guy de Maupassant (Güy dö Mopasan) |
1850-1893 |
Fransız |
Natüralist öykü yazarı |
George Orwell (Corc Orvıl) |
1903-1950 |
İngiliz |
Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı bilim kurgu romanında yarattığı Big Brother (Büyük Birader) kavramıyla ünlü yazar |
Georges Politzer (Corc Politzer) |
1903-1942 |
Macar asıllı Fransız |
Paris İşçi Üniversitesinde diyalektik materyalizm derslerine girdi. Öğrencilerinin tuttuğu notlara dayanarak ölümünden sonra yayınlanan Felsefenin Temel İlkeleri adlı eseri Türkiye’de de geniş bir okuyucu kitlesine ulaştı. 12 Eylül darbesinde ilk bu kitap yasaklandı. “Kızıl Kafalı Filozof” olarak bilinen yazar 1942’de Naziler tarafından kurşuna dizilerek öldürüldü. |
George Byron (Corc Bayron) |
1788-1824 |
İskoç |
Romantizm akımının önde gelen şairlerinden |
Gerhart Hauptmann (Gerhar Haupman) |
1862-1946 |
Alman |
Natüralizmin en önemli temsilcisi sayılan Alman oyun yazarı |
Homeros |
M.Ö. 8. yüzyıl |
Antik Yunanlı |
İlyada (İlyada) ve Odysseia (Odise) destanlarıyla ünlü yazar |
Horatius (Horasyus) |
M.Ö. 65-8 |
Latin (Romalı) |
Satirik ve didaktik şiirleriyle ünlü şair |
Herodotos (Herodot) |
M.Ö. 484-425 |
Antik Yunanlı |
“Tarihin babası” ünvanına sahip bugünkü adı Bodrum olan antik şehir Halikarnas’ta dünyaya gelmiş Yunanlı tarihçi. Herodotos Tarihi adlı kitabıyla bilinir. |
Honore de Balzac (Onore dö Balzak) |
1799-1850 |
Fransız |
Goriot (Goryo) Baba, Vadideki Zambak ve Eugenie Grandet (Öjeni Grande) gibi realist romanlarıyla ünlü yazar |
Hermann Hesse (Herman Hesse) |
1877-1962 |
Alman asıllı İsviçreli |
Eserlerinde kendini kanıtlama, kendi olma ve kendini aşma gibi temaları işlemiş Nobel Edebiyat Ödüllü yazar ve ressam |
Hermann Sudermann (Herman Zuderman) |
1857-1928 |
Alman |
Alman oyun yazarı |
Heinrich von Kleist (Haynrih fon Klays) |
1777-1811 |
Alman |
İntihar ederek ölen Alman şair, romancı ve tiyatrocu |
Heinrich Heine (Haynrih Hayne) |
1797-1856 |
Alman |
Ünlü Alman şair |
İvan Sergeyeviç Turgenyev |
1818-1883 |
Rus |
Babalar ve Oğulları romanıyla ünlü realist roman yazarı |
Jules Verne (Jül Vern) |
1828-1905 |
Fransız |
Dünyanın Merkezine Yolculuk, Aya Yolculuk, Denizler Altında Yirmi Bin Fersah, Seksen Günde Devr-i Alem gibi bilimkurgu romanlarıyla ünlü yazar |
Jonathan Swift (Conıtın Sıvift) |
1667-1745 |
İngiliz |
Gulstrongliver (Güliver)’in Gezileri adlı romanıyla ünlü yazar |
Johann Wolfgang von Goethe (Yohan Volfgang fon Göte) |
1749-1832 |
Alman |
Genç Werther (Verter)’in Acıları romanı ve Faust (Faust) adlı oyunuyla ünlü, edebiyatta “fırtına ve coşku” döneminin kurucusu ve en önemli temsilcisi olan romantik yazar |
John Steinbeck (Con Ştaynbek) |
1902-1968 |
Amerikalı |
Fareler ve İnsanlar, Gazap Üzümleri ve Sardalya Sokağı gibi romanlarıyla ünlü natüralist roman yazarı |
Jean Racine (Jan Rasin) |
1639-1699 |
Fransız |
Andromaque (Andromak), İphigenie (İfijeni), Phaidra (Fedra) gibi tragedyalarıyla ünlü oyun yazarı |
Jean-Jacques Rousseau (Jan Jak Ruso) |
1712-1778 |
Fransız |
Fransız İhtilalinin fikir babalarından sayılan, Toplum Sözleşmesi adlı düşünce kitabıyla ünlü romantik Fransız yazar |
John Fante (Con Fante) |
1909-1983 |
İtalyan asıllı Amerikalı |
Charles Bukowski’nin yakın arkadaşı olan romancı, kısa hikaye yazarı ve senarist. |
John Milton (Con Milton) |
1608-1674 |
İngiliz |
Kaybolmuş Cennet adlı epik (destansı) şiiriyle tanınan İngiliz şair |
Jack London (Cek Landın) |
1876-1916 |
Amerikalı |
Vahşetin Çağrısı, Beyaz Diş gibi romanlarıyla ünlü yazar |
James Joyce (Ceymis Coys) |
1882-1941 |
İrlandalı |
Getirdiği anlatım yenilikleriyle 20. yüzyıl edebiyatını derinden etkilemiş empresyonist (izlenimci) yazar |
Julio Cortazar (Hulyo Kortazar) |
1914-1984 |
Arjantinli |
Öykülerinde fantastik öğelere yer veren, gerçek dünyayla olağandışı yaşamı iç içe geçiren Arjantin’in en büyük yazarı |
Jean Paul Sartre (Jan Pol Sartır) |
1905-1980 |
Fransız |
Varoluşçu felsefenin önde gelen isimlerinden yazar, düşünür ve entelektüel |
Jose Maria de Heredia (Jose Mariya dö Heredya) |
1842-1905 |
Kübalı |
Soneleri ile ünlü; annesi Fransız, babası Kübalı Parnasyen (şiirde gerçekçi) şair. Türk şair Yahya Kemal Beyatlı üzerinde etkili olmuştur. |
John Keats (Con Kits) |
1795-1821 |
İngiliz |
İngiliz romantik şair |
Jean de La Bruyere (Jan dö La Bruyer) |
1645-1696 |
Fransız |
Klasisizm yanlısı Fransız yazar ve ahlakçı |
Jean-Christophe Grange (Jan Kristof Granj) |
1961-… |
Fransız |
Türkiye’de, ülkücülere göndermeler yapan “Kurtlar İmparatorluğu” romanıyla tanınan Fransız yazar |
Jane Austen (Ceyn Osten) |
1775-1817 |
İngiliz |
Kadın roman yazarı ve şair |
Knut Hamsun (Nat Hamsın) |
1859-1952 |
Norveçli |
Açlık ve Dünya Nimeti gibi romanlarıyla ünlü, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi yazar |
Kurt Cobain (Kört Kobeyn)
|
1967-1994 |
Amerikalı |
Nirvana grubunun kurucularından olan şarkıcı, söz yazarı, müzisyen ve sanatçı |
Karl Marx (Karl Marks) |
1818-1883 |
Alman |
Das Kapital I. Cilt ve Engels’le birlikte kaleme aldığı Komünist Parti Manifestosu kitaplarıyla ünlü komünizmin fikir babası sayılan Alman düşünür |
Lev Nikolayeviç Tolstoy |
1828-1910 |
Rus |
Savaş ve Barış, Anna Karenina, Diriliş, İvan İlyiç’in Ölümü ve Hacı Murat romanlarıyla ünlü realist yazar |
Le Sage (Lö Saj) |
1668-1747 |
Fransız |
Töre romanlarıyla ünlü Fransız yazar |
La Fontaine (La Fonten) |
1621-1695 |
Fransız |
Fabl türündeki masallarıyla ünlü klasik yazar |
Lewis Carrol (Luiz Kerıl) |
1832-1898 |
İngiliz |
Alice (Alis) Harikalar Diyarında kitabıyla ünlü yazar, matematikçi, mantıkçı, papaz ve fotoğrafçı |
Louis Aragon (Lui Aragon) |
1897-1982 |
Fransız |
Mutlu Aşk Yoktur şiiriyle ünlü dadaist (kuralsız) şair ve romancı |
Lessing (Lesing) |
1729-1781 |
Alman |
Alman edebiyatının ilk önemli eleştirmenidir |
Moliere (Molyer) |
1622-1673 |
Fransız |
Cimri, Kibarlık Budalası, Hastalık Hastası, Zoraki Tabip gibi oyunlarıyla ünlü komedi yazarı |
Mark Twain (Mark Tveyn) |
1835-1910 |
Amerikalı |
Tom Sawyer (Tom Sevyır)’ın Maceraları, ve Huckleberry Finn (Hakılberi Fin)’in Maceraları gibi romanlarıyla ünlü yazar |
Michel de Montaigne (Mişel dö Monteyn) |
1533-1592 |
Fransız |
Edebiyatta deneme türünün kurucusu sayılan, Denemeler adlı kitabıyla ünlü deneme yazarı |
Miguel de Cervantes (Miguel dö Sörvantes) |
1547-1616 |
İspanyol |
Don Quijote (Don Kişot) adlı romanıyla ünlü yazar |
Maksim Gorki |
1868-1936 |
Rus |
Ana, Küçük Burjuvalar ve Halk Düşmanı gibi romanları yanında 1 Mayıs Marşı’nın söz yazarı da olan sosyalist gerçekçi yazar |
Madame de Stael (Madam dö Stael) |
1766-1817 |
Fransız asıllı İsviçreli |
Fransız romantik yazar |
Madame de La Fayette (Madam dö La Fayet) |
1634-1693 |
Fransız |
Klasisizmin önemli temsilcilerinden olan yazar, ilk tarihi roman yazarı ünvanına sahip |
Marcel Proust (Marsel Prust) |
1871-1922 |
Fransız |
Kayıp Zamanın İzinde adlı kitabıyla ünlü, eşcinsel yazar |
Mario Puzo (Maryo Puzo) |
1920-1999 |
Amerika |
The Godfather (Baba) romanıyla ünlü romancı ve senarist |
Milan Kundera |
1929-… |
Çek asıllı Fransız |
Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği romanıyla ünlü roman yazarı |
Montesquieu (Monteskiyö) |
1689-1755 |
Fransız |
Yasama, yürütme ve yargının ayrı olması anlamına gelen kuvvetler ayrılığı fikrini ortaya atmış bir politik düşünürdür. |
Nikolay Vasilyeviç Gogol |
1809-1852 |
Rus |
Ölü Canlar romanı ve Müfettiş oyunuyla ünlü gerçekçi yazar |
Nicolas Boileau (Nikola Bualo) |
1636-1711 |
Fransız |
Klasisizmin kurucusu Fransız şair |
Noam Chomsky (Noam Çomski) |
1928-… |
Amerikalı |
Küreselleşme karşıtlığıyla ünlü Amerikalı dilbilimci. Yeni Dünya Düzeninde Yalanlar ve Gerçekler adında ABD’nin neo-liberal politikalarını eleştiren bir kitabı var. |
Oscar Wilde (Oskar Vayld) |
1854-1900 |
İrlandalı |
Eşcinsel yazar |
O’Henry (Ohenri) |
1862-1910 |
Amerikalı |
Öykülerini şaşırtıcı sonlarla bitiren Amerikalı öykü yazarı |
Octavio Paz (Oktavyo Paz) |
1914-1998 |
Meksikalı |
Nobel edebiyat ödülü sahibi, gerçeküstücü yazar, şair ve diplomat |
Plautus (Platus) |
M.Ö. 254-184 |
Latin (Romalı) |
Komedya yazarı |
Platon (Eflatun) |
M.Ö. 427-347 |
Antik Yunanlı |
Batılı anlamda ilk üniversite sayılan Atina Akademisinin kurucusu olan, “Devlet” ve “Sokrates’in Savunması” adlı kitaplarıyla ünlü filozof ve diyalog yazarı |
Pindaros (Pindar) |
M.Ö. 4. yüzyıl |
Antik Yunanlı |
Antik Yunanlı şair |
Paul Bourget (Pol Burje) |
1852-1935 |
Fransız |
Halit Ziya Uşaklıgil’i etkilemiş romancı |
Pierre Corneille (Piyer Korney) |
1606-1684 |
Fransız |
Le Cid (Lö Sid) adlı tagedyasıyla ünlü Fransız trajedi yazarı |
Pierre de Ronsard (Piyer dö Ronsar) |
1524-1585 |
Fransız |
Rönesans dönemi Fransız şairi |
Paul Verlaine (Pol Verlen) |
1844-1896 |
Fransız |
Sembolist şair |
Pablo Neruda |
1904-1973 |
Şilili |
Nazım Hikmet’e hayranlığıyla bilinen şair |
Paul Auster (Pol Oster) |
1947-… |
Amerikalı |
Absürd türde yazdığı romanlarıyla bilinen postmodern roman yazarı, şair ve senarist |
Paul Eluard (Pol Eluar) |
1895-1952 |
Fransız |
Gerçeküstücü Fransız şair |
Philippe Soupault (Filip Supo) |
1897-1990 |
Fransız |
Gerçeküstücü şair |
Percy Bysshe Shelley (Persi Biş Şeli) |
1792-1822 |
İngiliz |
İngiliz romantik şair |
Roger Garaudy (Roje Garodi) |
1913-… |
Fransız |
Bir dönem Fransız Komünist Partisi üyesiyken 1982 yılında Müslüman olan düşünür ve yazar |
Richard Bach (Riçırd Bah) |
1936-… |
Amerikalı |
Martı romanıyla ünlü yazar |
Ralph Waldo Emerson (Ralf Valdo Emırsın) |
1803-1882 |
Amerikalı |
Biçimsel/şekilsel dinin geçerliliğini savunan transandantalizm akımının öncüsü sayılan ABD’li yazar ve düşünür |
Sappho (Safo) |
M.Ö. 5. yüzyıl |
Antik Yunanlı |
Eski Yunan lirik şairi |
Sophokles (Sofokles) |
M.Ö. 495-406 |
Antik Yunanlı |
Kral Oedipus (Oidipus), Elektra, Trakhis (Trakis) Kadınları, Aias, Antigone, Philoktetes (Filoktetes) gibi tragedyalarıyla ünlü trajedi yazarı |
Seneca (Seneka) |
M.Ö. 4-M.S. 65 |
Latin (Romalı) |
Aynı zamanda filozof olan tragedyalarıyla ünlü oyun yazarı |
Stendhal (Stendal) |
1783-1842 |
Fransız |
Kızıl ve Kara, Parma Manastırı gibi realist romanlarıyla ünlü yazar |
Samuel Beckett (Samuel Bekıt) |
1906-1989 |
İrlandalı |
Godot (Godo)’yu Beklerken oyunuyla ünlü ve aynı zamanda absürd tiyatronun en önemli temsilcilerinden sayılan nihilist oyun yazarı |
Stephane Mallarme (Stefan Malarme) |
1842-1898 |
Fransız |
Modern Batı şiirinin kurucusu sayılan sembolist şair |
Stephen King (Stefın King) |
1947-… |
Amerikalı |
The Dark Tower (Kara Kule) roman serisiyle ünlü, “korku-gerilim türünün en çok satan yazarı” ünvanına sahip yazar |
Stefan Zweig (Stefan Zvayg) |
1881-1942 |
Avusturyalı |
Nazilerin kitaplarını yaktıkları Yahudi asıllı romancı, oyun yazarı ve gazeteci |
Sylvia Plath (Silviya Pilat) |
1932-1963 |
Amerikalı |
Trajik yaşamı ve intiharıyla ünlü şair ve yazar. Yaşadığı depresyonu anlatan Sırça Fanus romanıyla ünlüdür. Aynı zamanda gizdökümcü şiirin önemli isimlerinden biridir. |
Sully Prudhomme (Suli Prudom) |
1839-1907 |
Fransız |
Nobel Edebiyat Ödülü sahibi parnasyen (gerçekçi) şair |
Sir Walter Scott (Sör Valter Skat) |
1771-1832 |
İskoçyalı |
Tarihi roman yazarı |
Susanna Tamaro (Suzanna Tamaro) |
1957-… |
İtalyan |
Yüreğinin Götürdüğü Yere Git romanıyla ünlü yazar. Eserlerinde hep bir hüzün vardır. |
Tomas Stearns Eliot (Tamıs Störns Elyıt) |
1888-1965 |
Amerikalı |
Şair |
Thomas Mann (Tomas Man) |
1875-1955 |
Alman asıllı Amerikalı |
Tarihi roman yazarı |
Thomas More (Tomas Mor) |
1478-1535 |
İngiliz |
İdeal ve kurgusal bir adayı anlattığı Ütopya adlı romanıyla ünlü hümanist yazar, devlet adamı ve hukukçudur. Kral VIII. Henry tarafından idam edildi. |
Torquato Tasso (Torkuato Tasso) |
1544-1595 |
İtalyan |
İtalyan şair |
Umberto Eco (Umberto Eko) |
1932-… |
İtalyan |
Gülün Adı ve Faucault (Fuko) Sarkacı romanlarıyla ünlü bilim adamı, yazar, edebiyatçı, eleştirmen ve düşünür |
Vergilius (Virjilyus) |
M.Ö. 70-19 |
Latin (Romalı) |
Pastoral ve epik şiirleriyle ünlü şair |
Victor Hugo (Viktor Hügo) |
1802-1885 |
Fransız |
Sefiller, Notre Dame (Notr Dam)’ın Kamburu gibi romanlarıyla ünlü, romantik yazar |
Voltaire (Volter) |
1694-1778 |
Fransız |
Din ve İfade özgürlüğü başta olmak üzere insan hakları konularında Fransız Devrimi ve Aydınlanma hareketine yazdıklarıyla büyük katkı yapmış Fransız yazar ve filozof |
Vladimir Mayakovski |
1893-1930 |
Rus |
İntihar ederek yaşamına son veren fütürist şair ve oyun yazarı |
William Shakespeare (Vilyım Şekspir) |
1564-1616 |
İngiliz |
Hamlet, Macbeth (Makbet), Romeo ve Juliet (Romeo ve Jülyet), Venedik Taciri, Othello (Otello), Kral Lear (Liır), Julius Caesar (Jül Sezar) gibi oyunlarıyla ünlü romantik oyun yazarı |
William Faulkner (Vilyım Folknır) |
1897-1962 |
Amerikalı |
Nobel Edebiyat Ödülü sahibi modernist yazar |
Wilhelm Thomson (Vilhelm Tamsın) |
1842-1927 |
Danimarkalı |
1893 yılında Orhun Kitabelerini okumuş dilbilimci |
Walt Whitman (Volt Vitman) |
1819-1892 |
Amerikalı |
ABD’li şair |
Philip Larkin - Susamak Özgürlüğe
17 Mart 2024 Yazan: Editör
Kategori: Edebiyat, Sanat, Siir, Ustalara Saygı
Artık ayrılmak gerek, sevdiğim; ne yıkıcı,
Ne de acı gelsin bu bize. Eskiden
Pek çok ay ışığı vardı, pek çok kendimize acıma;
Bitirelim bunu burda; çünkü gün
Hiç böyle yiğitçe dolaşmadı gökyüzünde,
Yürekler hiç böyle susamadı özgürlüğe,
Dünyaları yıkmaya, ormanları yakmaya.
Tutamayız bunları, biz şimdi kabuklar gibiyiz
Tohumların büyüdüğünü gören bir başka iyiliğe.
Böyle olmasaydı, diyeceğiz; böyle söylenir hep.
Ama çözülsün daha iyi yaşamlarımız birbirinden,
Kendini rüzgârlara bırakmış, ışıklarla ıslak,
Rotaları çizili iki koca gemi, nasıl kopup
Uzaklaşırlarsa el sallayıp bir limandan,
El sallayıp nasıl kaybolurlarsa gözden.
Philip Larkin
Çeviren: Cevat Çapan
Nazım Hikmet Ran
Nazım Hikmet Ran 15 Ocak 1902, Selanik doğumludur. Ailesini incelediğimizde, toplumda tanınan birçok insanla karşılaşırız. Babasının babası, şair Nazım Paşa ve eşi İstanbulludur. Mevlevi tarikatından olan Nazım Paşa, valiliklerde bulunmuş, özgürlükçü bir insandır. Babası, İttihatçılar devrinde Matbuat Müdürlüğü ve Hamburg Başşehbenderliği yapmış, Hikmet Beydir. Sonradan ticarete atılan Hikmet Bey, zarar edince gazete idare müdürlüğü yapar ve daha sonra Kadıköy’de Süreyya Paşa sinemasının müdürü olur. Uzun yıllar gazete yazarlığı yapan oyun yazarı Celalettin Ezine, Nazım Hikmet’in halasının oğludur.
Annesinin büyükbabası Mustafa Celalettin Paşa, Borjenski soyadlı bir Polonyalıdır. Ancak Slav ırkından değil, Gagavuz denilen Hıristiyan Türklerindendir. Daha Polonya’dayken Türkçeyi lehçeleriyle bilen Borjenski, Türkoloji bilgini, askeri mühendis ve topografya ressamıdır. Bir gruba katılarak yurdumuza gelir ve müslüman olur. Ömer Paşa’nın kızı Saffet Hanım’la evlenir. Oğulları Enver Paşa, Türkçeye özelliğini kazandırma savaşının önderlerinden, ünlü bir dil uzmanıdır. Önemli görevlerle Hindistan’da, Çin’de, Japonya’da bulunur. Fakat asıl Tisalya’daki Golos kumandanlığıyla anılır. Son dönemlerinde Erenköy’de özel bir lise açmış ve çok öğrenci yetiştirmiştir.
Enver Paşa, Nazım Hikmet’in annesi ressam Celile Hanım’ın ve yine ressam olan teyzesi Sara Hanım’ın babasıdır. Enver Paşa’nın Mehmet Ali adında yetenekli bir mühendis, ressam ve şair olan oğlu, çocuk yaşta gönüllü olarak Balkan Savaşı’na katılmış ve Çanakkale’de şehit olmuştur. Nazım Hikmet, özellikle bu dayısının etkisi altında kalmıştır.
Berlin Kongresi’nde, Osmanlı Devletinin temsilciliğini yapmış olan Müşir Mehmet Ali Paşa da Nazım Hikmet’in anneanne tarafından büyük dedesidir. Mehmet Ali Paşa, Hügönot asıllı Alman’dır. Aslında Protestan mezhebini kabul ettiği için Almanya’ya göçen Fransızların soyundandır. Karl de Troi ailesinden ve Magdeburgludur. On iki yaşındayken okul gemisiyle İstanbul’a gelmiş ve Kızkulesi açıklarında kendini denize atmıştır. Kızkulesi’nin bekçisi tarafında kurtarılmış, çeşitli olaylara sebep olduktan sonra ünlü Sadrazam Ali Paşa onu korumasına almış ve Mekteb-i Harbiye’de okutmuştur.
Mehmet Ali Paşa hoşsohbet, şakacı bir insandır. Orduda yaşama düzeyini yükseltmiş, Avrupalı tarzı özenli giysi, çatal, bıçak gibi yenilikler getirmiştir. Kızı Leyla Hanım Nazım Hikmet’in büyükannesidir. Mehmet Ali Paşa, rakipleri tarafından Rumeli’ye isyan bastırmaya gönderilmiş, Berlin Anlaşması’nda Hıristiyan cemaatına hak tanımak zorunda kaldığında, “Sizi gâvura bu sattı’” diye, Müslüman halk el altından kışkırtılmış ve Mehmet Ali Paşa kırk dört yaşındayken Arnavut’lar tarafından linç edilmiştir.
Nazım Hikmet’in anne soyundan bir büyükbabası da Mısır ordusunun isyanına karşı kumandanlık eden Dağıstanlı Hafız Paşa’dır. Ali Fuat Cebesoy, annesinin teyzesinin oğludur. Mehmet Ali Aybar, annesinin teyzesinin torunudur. Oktay Rifat, teyzesinin oğludur. Ali Fuat Cebesoy’un babası İsmail Fazıl Paşa, Nazım Hikmet’teki şairlik yeteneğini keşfeden ilk insandır.
Nazım Hikmet, ilköğrenimini İstanbul Göztepe Taşmektep’te tamamladıktan sonra, Galatasaray Lisesi ilk bölümü ve Nişantaşı Numune Mektebi’nde okumuştur. 1919 yılında bitirdiği Heybeliada Bahriye Mektebi’nden sonra Hamidiye kruvazörüne güverte subayı olarak atanmış, geçirdiği zatülcenp hastalığından sonra 1920 yılında askerlikten çürüğe çıkarılmıştır.
Nazım Hikmet, çok küçük yaşta şiir yazmaya başlamış ve “Mehmet Nazım” imzasıyla yayınlanan ilk şiiri “Servilikler” hececiler çevresinde büyük bir ilgiyle karşılanmıştır. Nazım Hikmet bu şiiri on dört yaşındayken yazıp bir kenara atmış, daha sonra annesi Celile Hanım tarafından bulunan şiir, Yahya Kemal’e gösterilmiş ve Yahya Kemal de bu şiiri, 1918 yılında Yeni Mecmua’da yayınlatmıştır. Aslında Nazım’ın ilk dizesi, Vâlâ Nurettin’e göre “Yanıyor!…. Yanıyor!…. Müthiş Tarrakalar”dır. Hececi şairler içinde gittikçe ün kazanan Nazım Hikmet, 1920 yılında Alemdar gazetesinin açtığı bir şiir yarışmasında birincilik kazanarak bu ününü pekiştirmiştir.
İstanbul’un işgal edildiği yıllarda direniş şiirleri yazan Nazım, arkadaşı Vâlâ Nurettin ile birlikte, 1921 yılında ulusal kurtuluş savaşına katılmak üzere Anadolu’ya geçmiştir. Nazım Hikmet, Anadolu’da özgür olacağına ve şiirlerinin oradan daha iyi duyulacağına inanmıştır. İstanbul’dan İnebolu’ya gidişlerini, kendilerinden daha yaşlı şair arkadaşları tertiplemiş ve İstanbul polis müdüriyetindeki millici polisler, sahte isim ve mesleklerle düzenledikleri geçiş tezkerelerini sağlamışlardır. Yol paralarını ise, Sirkeci’de dişçilik yapan hiç tanıyamadıkları Şevki Bey adında biri vermiştir. Nazım Hikmet Anadolu’ya geçeceğini ailesine açıklamadığı için hazırlıksız olarak buluşma yerleri olan Cenyo adındaki birahaneye gelmiş ve 1920 yılının son gecesini, Sultan Mahmut Türbesi’nin yanındaki Mahmudiye Oteli’nde geçirmiştir. 1921 yılının ilk günü Sirkeci rıhtımından kalkan çok eski ve küçük “Yeni Dünya” vapuruna binerek üç hececi şair arkadaşıyla birlikte İnebolu’ya gelmiştir. Birlikte yola çıktığı şairler, Faruk Nafiz Çamlıbel, Yusuf Ziya Ortaç ve Vâlâ Nurettin’dir. Ancak Ankara’dan sadece Nazım Hikmet ve Vâlâ Nurettin’e izin çıkmıştır.
Anadolu’ya geçmek için İnebolu’da kaldıkları günlerde yine kendileri gibi Ankara’dan izin çıkmasını bekleyen Almanya’dan gelmiş genç öğrencilerle karşılaşırlar. Alman Spartakist hareketini yakından tanımış olan bu grubun içinde, sonradan CHP milletvekili olan, Mehmet Sadık Eti, Vehbi Sarıdal ve Nafi Atuf Kansu gibi sosyalizmi savunan ve Sovyetler Birliği’nden övgüyle söz edenler vardır. Onların anlatımlarıyla, Nazım Hikmet ve Vâlâ Nurettin Marxist düşünceyle tanışırlar.
Ankara’ya vardıklarında kendilerine verilen ilk görev, İstanbul gençliğini ulusal savaşa çağıran bir şiir yazmalarıdır. Yazdıkları şiir, 1921 yılının Mart ayında basılıp dağıtılır ve yankıları çok büyük olur. İsmail Fazıl Paşa, bu iki şairi Mustafa Kemal Paşa’ya takdim etmek üzere Meclis’e çağırır. Vâlâ Nurettin’e göre Mustafa Kemal, şairlerin elini sıkmış ve onlara hiçbir giriş cümlesine gerek duymaksızın, “Bazı genç şairler modern olsun diye mevzusuz şiir yazmak yoluna sapıyorlar. Size tavsiye ederim, gayeli şiirler yazınız.” demiştir.
Ankara Hükümeti’nin isteğiyle Bolu’da öğretmenlik yapmaya başlarlar. Kalpak giyinmeleri, camiye gitmemeleri gibi nedenlerle din adamlarının ve eşrafın tepkisini toplayan şairleri, Ağır Ceza Mahkemesi reis vekili Ziya Hilmi korur. Ziya Hilmi onlara, Fransız Devrimi’ni, Lenin’i, Kautsky’i ve Sovyetler Birliği hakkındaki düşüncelerini anlatır. Nazım Hikmet ile Vâlâ Nurettin, kısa süre sonra öğretmenliği bırakarak yeni tanıştıkları düşüncelerin etkisiyle Ekim Devrimi’ni yerinde yaşamak için 1922 yılında Batum yoluyla Moskova’ya giderler. Bu kararı vermelerinde, tutucu çevrelerin baskısı, gizli polis örgütünün güvensizlik belirten davranışları ve Ziya Hilmi’nin düşüncelerinin de etkisi vardır.
Nazım Hikmet, Moskova’da yeni açılan Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi (KUTV)’nin ilk öğrencilerinden biri olur. Sovyetler Birliği’nde bulunduğu ilk yıllarda şiirinin biçimini ve özünü değiştirir. Serbest ölçüyle yazdığı bu dönem şiirlerinin bazılarını, 1923 yılında Yeni Hayat, Aydınlık gibi dergilere göndererek yayınlatır. KUTV döneminde aynı zamanda Türkiye Komünist Partisi’nin üyesi olur. TKP’nin “Toparlanış Kongresi” için 1924 yazında Türkiye’ye döner. Aydınlık dergisinde çalışmaya başlar. 1 Ocak 1925′te İstanbul’un Akaretler semtinde Şefik Hüsnü’nün evinde toplanan TKP’nin 2. Kongresine KUTV delegesi olarak katılır ve Merkez Komuta üyeliğine seçilir.
Şubat 1925′te Şeyh Sait ayaklanmasının başlaması üzerine, 4 Mart 1925′te çıkarılan Takrir-i Sükûn Kanunu çerçevesinde yapılan tutuklamalardan kurtulur. Ankara İstiklal Mahkemesi’nin takibatı üzerine bir süre İzmir’de saklanır ve daha sonra tekrar Sovyetler Birliği’ne gider. Ankara İstiklal Mahkemesi tarafından gıyabında 15 yıl kürek cezasına mahkûm edilir. 1926 Mayıs’ında Şefik Hüsnü tarafından Viyana’da toplanan Parti konferansına katılır. 1927 Tevkifatı’nda soruşturmaya uğrayarak yapılan yargılama sonunda gıyaben 3 ay hapse mahkûm olur. 1928 yılında partili arkadaşı Laz İsmail (Marat) ile birlikte Sovyetler Birliği’nden Hopa’ya pasaportsuz olarak geldiklerinden ötürü tutuklanır. Ankara Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararı sonunda 3 aya mahkûm edilir. Hopa-Ankara-İstanbul arasında geçen tutukluluk süresinde cezasını tamamlamış olduğundan, 1928 yılının sonlarında tahliye edilir.
İstanbul’a gelerek Resimli Ay dergisinde gazeteciliğe ve yazarlığa başlayan Nazım Hikmet, yayınlanan şiirleriyle ününü pekiştirir. Yeraltındaki TKP içinde çalışmalarını sürdürürken, Parti üst kadroları ile girdiği tartışmalar sonucunda, Parti’den atılır. Bu arada bazı şiir kitaplarında komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla yargılanır ve duruşma beraatle sonuçlanır. 1932′de İstanbul’da dağıtılan bildiriler yüzünden toplu tutuklamalar olur ve Nazım Hikmet de Bursa Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanır. 4 yıl ağır hapse mahkûm edilir. 1933 yılında çıkarılan, Cumhuriyet’in 10. yıl affı ile cezası düşer.
1936′da Endüstri Dokumacılar Cemiyeti kurucusu işçiler ve Hikmet Kıvılcımlı ile birlikte gizli örgüt yöneticiliği iddiasıyla tutuklanır ve 1937 Nisanına kadar tutuklu kalır. Yargılama sonunda beraat eder. 1937 yılı sonlarında kendisini ziyarete gelen Ankara Kara Harp Okulu öğrencisi Ömer Deniz’i, askeri öğrenci kılığına girmiş polis sanarak İstanbul Emniyet Müdürlüğü Komünist Masası’na telefonla haber vermesinden sonra Harp Okulu öğrencilerinin tutuklanması üzerine, 1938 yılı Ocak ayında gözaltına alınır ve Ankara’ya götürülür. Mart 1938′de Askeri Mahkeme tarafından “askeri isyana tahrik ve teşvik” suçlamasıyla 15 yıl hapse mahkûm edilir. 15 yıllık cezası Askeri Yagıtayca da onaylanan Nazım Hikmet, aynı yılın yazında İstanbul’a getirilerek Donanma Davası sanıkları arasına katılır. Bu kez, arkadaşı Hamdi Şamilof aracılığıyla, 1934′te tanıdığı Yavuz Zırhlısı başgediklilerinden Hamdi Alevdaş vasıtasıyla donanmada “isyan tahrik ve teşvikçiliğinde” bulunmakla suçlanır. Askeri Mahkeme’nin yargılaması sonucunda bu davadan da 20 yıl hapis cezasına çarptırılır. Birlikte yargılandıkları Hikmet Kıvılcımlı ve Kemal Tahir’le birlikte bir süre Çankırı Cezaevi’nde, sonra on yıla yakın Bursa Cezaevi’nde yatar. 1950 yılı yazında afla tahliye olur.
Nazım Hikmet, hapisten çıkmasına rağmen açıkça polis tarafından izlenir ve kitaplarını yayınlatma olanağı bulamaz. Askeri okul geçmişi ve çürüğe çıkarılana kadar yaptığı subaylık görevi olmasına karşın, askerliği için karar alınınca, şubeden hazırlıklarını yapmak için izin alan Nazım, Refik Erduran’ın kullandığı bir sürat motoruyla İstanbul Boğazı’ndan Karadeniz’e açılır ve Bulgaristan sahillerine çıkmayı düşünürken, yolda rastladığı bir Rumen şilebiyle Romanya’ya gider. Oradan Moskova’ya geçmesi üzerine, 25 Temmuz 1951′de Bakanlar Kurulu kararıyla, Türk vatandaşlığından çıkarılır.
Nazım Hikmet, TKP’nin Yurt Dışı Bürolarında faaliyet gösterir, uluslararası kongrelere katılır, çeşitli ülkelere yolculuklar yapar, yapıtları birçok dillere çevrilir ve büyük bir ün kazanır. 1963 yılında, kalp krizi sonucu Moskova’da ölen Nazım Hikmet, Novodeviçiy Mezarlığı’na gömülür.
…..
Nazım Hikmet, ilk şiirlerini hece ölçüsüyle yazar. Hececilerden içerik açısından farklılıklar gösterir ve onların bireyci şiir anlayışlarını benimsemez, toplumcu bir şiir anlayışını benimser. Şiirlerinin içeriği geliştikçe, hece ölçüsünün dar kalıpları yetersiz kalır ve Nazım Hikmet yeni biçim arayışlarına yönelir. Türkçenin zengin ses özelliklerine uyum sağlayan serbest ölçüyle yazmaya başlar.
Nazım Hikmet, kendi çağının dramını, düşüncelerini, olaylarını, değer yargılarını en iyi anlatan sanatçılar arasındadır. Onu okuyanlar, yaşadığı yılları yapıtlarından, tüm renkleri ve sorunlarıyla izleyebilir ve o dönemin macerasını bu yapıtlarda bulabilirler. Türk Kurtuluş Savaşımızdan, Asya ve Afrika’daki çeşitli kavgalara; İspanya savaşından, Habeşistan dramına; Ekim Devrimi’nden, Hindistan’a, Çin’e, İngiliz adalarına ve Dünya Savaşından, tüm gelişmelere kadar her konuya ilgi göstermiştir. Bundan dolayı uluslararası sanat çevrelerinde, dünya şairi olarak kabul edilir.
Türkçenin şairidir. Türk dilini yalnız Türkiye sınırları içine hapsetmemiş, onu inkâr edenler çıkmasına rağmen, Nazım, Türkçeye sınırlarımızı aşırtmıştır. Vâlâ Nurettin’e göre Nazım Hikmet elbette Pantürkist değildir ama yazı Fransızcası nasıl Fransa’da, Belçika’da, İsviçre’de, Kanada’da ve bazı eski sömürgelerde ortak dil ise, Türkiye içindeki ve Türkiye dışındaki Türkler arasında manevi köprü kuracak olan ortak Türkçeyi, Nazım yazmıştır.
“Dünyanın en iyi insanlarından olan Türk halkını ve dünyanın en güzel dillerinden biri ve belki de en başta gelenlerinden olan Türk dilinin diyarı küfürde tanınmasına vesile olabilmek ömrümün en büyük sevinci ve şerefi olur. Bir köylü, toprağını ve öküzünü; bir marangoz, tahtasını ve rendesini nasıl severse ben de Türk dilini öyle seviyorum.” Nazım Hikmet
Nazım Hikmet’in Yapıtları:
Güneşi İçenlerin Türküsü – 1928
825 Satır – 1929
Jakond ile Sİ-YA-U – 1929
Varan 3 – 1930
1+1=1 – 1930
Benerci Kendini Niçin Öldürdü – 1932
Gece Gelen Telgraf – 1932
Kafatası (oyun) – 1932
Bir Ölü Evi (oyun) – 1932
Taranta Babu’ya Mektuplar – 1935
Unutulan Adam (oyun) – 1935
Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı – 1936
Memleketimden İnsan Manzaraları – 1941
Kuvâyi Milliye – 1941
İvan İvanoviç (oyun) – 1956
Ölümünden sonra yayınlananlar:
Saat 21–22 Şiirleri – 1965
Şu 1941 Yılında – 1 965
Sabahat – 1965
İnek – 1965
Ferhat ile Şirin – 1965
Kan Konuşmaz (roman) – 1965
Rubailer – 1966
Yeni Şiirler – 1966
Dört Hapishaneden – 1966
Ocak Başında / Yolcu (oyun) – 1966
Yusuf ile Menofis (oyun) – 1967
Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim (roman) – 1967
Kemal Tahir’e Mahpushaneden Mektuplar (mektup) – 1968
Oğlum, Canım Evladım, Memedim – 1968
Sevdalı Bulut (masal) 1968
Bursa Cezaevinden Vâ-Nû’lara Mektuplar 1970
Demokles’in Kılıcı – 1974
Nazım ile Piraye – 1975
……….
Tüm Eserleri 1975-80′de Asım Bezirci tarafından 8 cilt olarak hazırlandı. 1988–92 arasında yayınlanan bütün yapıtları dizisinden şiirleri (8 cilt), çeviri şiirleri (La Fontaine’den Masallar, 1 cilt), mektupları (3 cilt), oyunları (5 cilt), romanları (3 cilt), öyküleri (1 cilt), çeviri öyküleri (1 cilt), masalları (1 cilt), yazıları (5 cilt) ve konuşmaları (1 cilt), toplam 29 cilt olarak yayınlandı.
……….
Yararlandığım kaynaklar: Bu Dünyadan Nazım Geçti (Vâlâ Nurettin), Nazım Hikmet’in Şiirinde Gizli Tarih (Emin Karaca).
Yazan: Ayşegül Engin